Sprawdziany we WZ w fizyce

Materiał opracował Michał Szczepanik na podstawie analizy sprawozdań nauczycieli uczestniczących w kursie Eksperymentowanie i wzajemne nauczanie Akademii uczniowskiej.

Sprawdziany w fizyce, bardzo często nawiązują do tych form, jakie nauczyciele przeprowadzają, czyli są to typowe kartkówki lub klasówki, zawierające pytania zamknięte i otwarte. Fizyka, jest tym przedmiotem, na którym rozwiązuje się dużo zadań, które wymagają przez uczniów odpowiedniego zastosowania zdobytej już wiedzy, czyli umiejętności wstawienia wzorów, przeliczeń, zastosowania odpowiednich jednostek.

 

Przykład 1.

Sprawdzian, jaki opracowali uczniowie z gimnazjum nr 113 w Warszawie, którzy pracowali pod opieką Agnieszki Bójko, wskazuje, że fizyka wcale nie jest nudna, a powiązanie wiedzy z praktyką jest czymś pożądanym. Pozostałe zadania, których nie wymieniamy, wymagały wykorzystania zeszytu ćwiczeń.

Zadanie 1. (4pkt) Podkreśl jednostki ciśnienia:

N

Pa

mm Hg

kg

m

s

mg

 

MPa

cm

m2

h

kPa

t

kg/m3

 

MN

bar

N/m2

mm

GPa

cm3

atm

 

Zadanie 2. (6pkt) Narysuj wektory sił działających na balony, jeśli wiesz, że:

balon nr 1 unosi się do góry

balon nr 2 opada w dół

balon nr 3 wisi nieruchomo w powietrzu

 

1 2 3

            

Zadanie 3. (3pkt) Połącz prawo fizyki z jego treścią:

 

Prawo Pascala

Na ciało zanurzone w cieczy (lub gazie) działa skierowana poziomo w górę siła wyporu, której wartość równa jest ciężarowi wypartej przez to ciał cieczy (lub gazu).

 

Prawo Archimedesa

Jeśli ciecz jednorodna (lub gaz) w naczyniach połączonych jest w równowadze, to ciśnienia panujące na tym samym poziomie we wszystkich ramionach tych naczyń są jednakowe.

 

Prawo naczyń połączonych

Ciśnienie zewnętrzne wywierane przez ciecz lub gaz rozchodzi się równomiernie we wszystkich kierunkach.

Zadanie 4. (10pkt) Wybierz przykłady zastosowania praw:

 

Prawo Pascala

 

 

układ hamulcowy w samochodzie

 

 

wyporność statków

 

 

 

podnośniki hydrauliczne

Prawo Archimedesa

 

 

prasa hydrauliczna

 

 

 

wskaźniki poziomu cieczy w różnych urządzeniach

 

 

urządzenia pneumatyczne

Prawo naczyń połączonych

 

 

balony, sterowce

 

 

kamizelki ratunkowe

 

 

łodzie podwodne

 

 

 

sieci wodociągowe

Przykład 2.

We wzajemnym nauczaniu, pojawiały się też sprawdziany, gdzie praca uczniów koncentrowała się na jednym zagadnieniu, do którego przygotowano kilka zadań. Taki sprawdzian przygotowali uczniowie z gimnazjum w Ciechowie, pracujący pod opieką Grażyny Waczyńskiej.

  • Obejrzyj pokaz.

Dawid przesuwa pinezkę (ozdobioną kolorowym papierkiem) po ławce za pomocą magnesu, znajdującego się pod ławką. Przesuwanie pinezki rozpoczął od rogu ławki – punkt (0,0). Kolejne punkty zaznaczył na wykresie.

  • Wykonaj zadania.
    • Połącz punkty.
    • Czym jest otrzymana linia dla ruchu pinezki? ………………………………………………………………………………………………………………………………………
    • Czy ruch pinezki jest ruchem prostoliniowym czy krzywoliniowym? …………………………………………………………………………………………………………
    • Jaka drogę przebyła pinezka? Odczytaj z wykresu konieczne informacje i oblicz. ……………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………..…..
    • Wskaż układ odniesienia, w którym pinezka jest w ruchu. …………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

  • Wskaż układ odniesienia, w którym pinezka jest w spoczynku. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

Przykład 3.

Najczęstszą formą sprawdzenia wiedzy, było przygotowanie przez uczniów sprawdzianów, które zawierały sobie różne typy zadań. Taką pracą wykonali uczniowie z gimnazjum w Kazanicach, pracujący pod opieką Ireny Kowalewskiej.

Zad.2 Dobierz prawidłowo obie części zdań:

  • Kinematyka
  • Ruch
  • Układ odniesienia
  • Przesunięcie
  • Tor
  • Droga
  • W ruchu jednostajnym po prostej
  • Zwrot przesunięcia
  • Zwrot prędkości
  • Wartość prędkości średniej
  • W ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniowym
  • Prędkość

 

a) równa jest ilorazowi drogi przez czas, w którym droga została przebyta

b) tor ciała jest linią prostą

c) jest wektorem

d)to zmiana położenia ciała

e) umożliwia opisywanie położenia ciała

f) w ruchu prostoliniowym nie zależy od czasu

g)zajmuje się opisem poruszających się ciał

h) jest liną zakreślona przez punkt

i) nie ma żadnego kierunku ani zwrotu

j) w ruchu prostoliniowym jest zgodny ze zwrotem przesunięcia

 k) prędkość zwiększa się w jednostce czasu stale o tę samą wartość

l) jest wektorem

 

1. ___ 2.___ 3.___ 4.___ 5. ___ 6.___ 7. ___ 8.____ 9. ____ 10. ____ 11. ____ 12. ____

 

Zad.3

Zamień

a) 0,005 km =               m

b) 1500mm2 =               m2

c) 36km/h =                  m/s

d) 20m/s =                     km/h

 

Zad. 4

Ruchome schody o długości 40m, prowadzące do metra, poruszają się z prędkością 1m/s . Po przejeździe pociągu przy schodach poruszających się w górę ustawia się kolejka. Oblicz, czy szybciej znajdziesz się na górze, gdy odczekasz 30 s w kolejce i następnie pojedziesz schodami, czy wtedy, gdy będziesz wchodził „pod prąd” schodami w dół. Twoja prędkość względem schodów wynosi 1,5 m/s.

 

Przykład 4.

Kolejnym przykładem, wskazującym, że wzajemne nauczanie może składać się z wielu, odmiennych od siebie form, jest zestaw zadań opracowanych przez uczniów z gimnazjum numer 113 w Warszawie, pracujących pod opieką Agnieszko Bójko.  Praca dotyczy hydrostatyki i aerostatyki. Zadania uczniowie mogą wykonywać w grupach lub indywidualnie.

 

ZADANIE 1

ROZSYPANKA

Wytnij prostokąty z jednostkami fizycznymi i wybierz te, za pomocą, których można wyrazić ciśnienie.

N

Pa

mm Hg

kg

m

MPa

cm

m2

h

kPa

MN

bar

N/m2

mm

GPa

s

mg

 

t

kg/m3

 

cm3

atm

 

 

 

 

 

ZADANIE 2

WYKREŚLANKA

Z diagramu wykreśl pojęcia związane z hydrostatyką i aerostatyką.

 

C

F

B

S

P

Ł

Y

W

A

N

I

E

W

L

O

P

A

C

Y

C

P

E

R

B

T

L

O

A

F

W

Q

N

I

Ż

I

W

C

R

G

C

U

K

C

T

I

T

U

Ś

U

O

H

T

L

T

N

S

V

E

P

C

Y

P

N

B

I

E

M

O

T

A

O

I

Ć

A

Ć

U

A

I

M

M

N

R

I

P

P

S

U

Ś

Ś

R

T

R

E

O

D

R

F

E

H

D

T

A

O

E

N

E

D

N

Ą

I

I

H

Y

B

R

M

T

N

M

S

E

A

I

C

D

P

M

Z

E

E

S

M

R

P

S

M

R

E

I

O

N

T

B

F

Ę

J

O

O

W

A

A

L

W

D

R

D

F

L

G

L

S

S

P

M

W

L

Ę

A

A

P

E

K

P

N

D

S

F

Y

U

I

S

F

D

O

W

T

Ś

S

E

T

B

E

W

Z

O

H

W

J

Ć

I

W

A

I

R

O

A

R

S

R

T

I

R

D

A

S

Z

E

T

R

O

T

A

M

B

 

ARCHIMEDES, ATMOSFERA, BAROMETR, CIŚNIENIE, GĘSTOŚĆ, MANOMETR, NIŻ, PARCIE, PASKAL, PŁYWANIE, TORRICELLI, WYPORNOŚĆ

ZADANIE 3

PRAWO ARCHIMEDESA

Na ilustracjach przedstawiono wektory sił działających na ciała fizyczne:

ciało fizyczne unosi się do góry

 

 

 

 

ciało fizyczne opada w dół

 

 

 

 

ciało fizyczne nie porusza się

 

 

 

 

 

 

ZADANIE 4

ROZSYPANKA

Wytnij prostokąty i dopasuj nazwę prawa fizycznego z jego treścią i zastosowaniami.

Prawo Pascala

Prawo Archimedesa

Prawo naczyń połączonych

 

Na ciało zanurzone w cieczy (lub gazie) działa skierowana poziomo w górę siła wyporu, której wartość równa jest ciężarowi wypartej przez to ciał cieczy (lub gazu).

Jeśli ciecz jednorodna (lub gaz) w naczyniach połączonych jest w równowadze, to ciśnienia panujące na tym samym poziomie we wszystkich ramionach tych naczyń są jednakowe.

Ciśnienie zewnętrzne wywierane przez ciecz lub gaz rozchodzi się równomiernie we wszystkich kierunkach.

 

układ hamulcowy w samochodzie

wyporność statków

podnośniki hydrauliczne

prasa hydrauliczna

wskaźniki poziomu cieczy w różnych urządzeniach

urządzenia pneumatyczne

balony, sterowce

kamizelki ratunkowe

podnośniki hydrauliczne

łodzie podwodne

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ZADANIE 4

ROZSYPANKA

Wytnij prostokąty i dopasuj nazwę prawa fizycznego z jego treścią i zastosowaniami.

Prawo Pascala

Prawo Archimedesa

Prawo naczyń połączonych

 

Na ciało zanurzone w cieczy (lub gazie) działa skierowana poziomo w górę siła wyporu, której wartość równa jest ciężarowi wypartej przez to ciał cieczy (lub gazu).

Jeśli ciecz jednorodna (lub gaz) w naczyniach połączonych jest w równowadze, to ciśnienia panujące na tym samym poziomie we wszystkich ramionach tych naczyń są jednakowe.

Ciśnienie zewnętrzne wywierane przez ciecz lub gaz rozchodzi się równomiernie we wszystkich kierunkach.

 

układ hamulcowy w samochodzie

wyporność statków

podnośniki hydrauliczne

prasa hydrauliczna

wskaźniki poziomu cieczy w różnych urządzeniach

urządzenia pneumatyczne

balony, sterowce

kamizelki ratunkowe

podnośniki hydrauliczne

łodzie podwodne