Od czego zależy kolor płomienia?

Tematyka projektu

Opiekun projektu

Barwy płomienia. Pierwiastki, które wpływają na kolor płomienia.

 

 Agnieszka Kaczmarzyk-Mozgawa z Gimnazjum nr 7 w Gliwicach

Problem rozwiązywany przez uczniów

Rekomendacja eksperta CEO

Od czego zależy kolor płomienia?

Czy substancje z naszego otoczenia mogą zmieniać barwę płomienia?

 

 

Projekt o charakterze eksperymentalnym – brawo - doświadczenie jest podstawą skutecznego nauczania chemii.

Obserwacja barwienia płomienia jest drogą prowadzącą do analizy spektralnej – jednej z najważniejszych metod analitycznych i badawczych stosowanych w nauce i technologii.

Pojęcia, które powinni znać uczniowie

Wprowadzenie dla nauczyciela

Pierwiastek, metal, ogrzewanie, temperatura, świecenie.

 

 

Na lekcjach chemii omawiane są charakterystyczne właściwości wybranych metali i niemetali.  Wśród tych właściwości jest barwa płomienia dla niektórych metali. Właściwość ta jest wykorzystywana przy produkcji sztucznych ogni. Wśród substancji, z którymi spotykamy się w życiu codziennym można znaleźć takie, które zawierają pierwiastki barwiące płomień.

Główne zadania /działania uczniów

Główne zadania

Działania

Gromadzenie informacji na temat efektów świetlnych spowodowanych odparowaniem w płomieniu niektórych związków chemicznych (wzbudzanie atomów).

Zgromadzenie informacji dot. efektów świetnych wywołanych obecnością niektórych pierwiastków w płomieniu

Zgromadzenie informacji o wzbudzeniu atomów, jakie pierwiastki wpływają na kolor płomienia

Przygotowanie prezentacji multimedialnej

Przygotowanie doświadczenia potwierdzającego wpływ związków metali na barwę płomienia

Wybór doświadczeń, opisanie doświadczeń, zasady BHP.

Przygotowanie materiałów, sprzętu i odczynników do doświadczeń.

Dokumentowanie pracy przy doświadczeniu

Wykonanie doświadczenia

Prezentacja publiczna projektu

Prezentacja na forum klasy

 

Tematy konsultacji
  • Wybór tematyki projektu, określenie celów projektu, Sformułowanie problemu, który chcemy rozwiązać podczas realizacji projektu. Podpisanie kontraktu.
  • Zaplanowanie zadań i działań pozwalających na realizację założeń projektu i  kryteriów ich oceny. Omówienie formy prezentacji projektu.
  • Przydział zadań dla poszczególnych grup uczniowskich. Określenie terminów realizacji zadań.
  • Przedstawienie zebranych informacji. Wybór materiałów do prezentacji multimedialnej.
  • Wybór doświadczenia i przygotowanie karty pracy.
  • Pokaz prezentacji multimedialnej podczas zajęć. Pierwsze próbne przeprowadzenie doświadczenia.
  • Przygotowanie odczynników i sprzętów do eksperymentu. Omówienie BHP.
  • Przeprowadzenie doświadczenia.
  • Przygotowanie prezentacji projektu na forum klasy.
  • Poprawa karty pracy do prezentacji na forum klasy.
  • Uzupełnienie braków w dokumentacji projektu.

Forma prezentacji

Odbiorcy prezentacji
  • prezentacja projektu przed całą klasą

Komentarz eksperta
Mirek Dolata: Pomysł projektu bardzo ciekawy i dodatkowo zawiera elementy zarówno chemiczne i fizyczne.
Szkoda, że nie cały potencjał tego pomysłu został wyczerpany. Wiele substancji barwiących płomień rzeczywiście może być trudno dostępne (związki litu, cezu, rubidu, radu, galu , indu, talu, strontu czy baru) ale związki potasu (chlorek lub azotan), wapnia (chlorek) i boru (kwas borowy! świeci cząsteczka BO2 , najlepszy efekt przy użyciu alkoholowego roztworu H3BO3) można zdobyć bardzo łatwo. Jedyną wadą merytoryczną projektu jest traktowanie procesu świecenia par związków chemicznych w płomieniu, jako związanych z reakcją spalania odpowiedniego pierwiastka. Cytując fragment prezentacji: „W wysokiej temperaturze związki niektórych metali wyparowują, a ich pary pobudzone do świecenia zabarwiają płomień palnika „ (dobrze). Niestety w dalszej części prezentacji pojawia się „spalanie pierwiastków” (źle)!